- अर्थ सरोकार सम्बाददाता
प्रसङ्ग ‘आइएमइ पे’को गैरकानुनी लोगोको हो । कम्पनीले आइएमइ पेको आफ्नो लोगोमा प्रयोग गरेको ® चिन्ह प्रयोग गर्न योग्य नै नभई रजिष्टर्ड ट्रेडमार्क चिन्ह राखेर गैरकानुनी दावी गरेको छ । नेपालको प्रचलित कानुन अनुसार उद्योग विभागमा ट्रेडमार्क दर्ताका लागि आवेदन दिएपछि करिव एक बर्ष TM चिन्ह मात्र राख्न पाइन्छ । उक्त प्रक्रियाका बीचमा कसैको दावी विरोध नपरेको खण्डमा मात्र ® चिन्ह प्रयोग गर्न पाइन्छ । तर प्रचलित कानुनको धज्जी उडाएर ठुलो हुनुको दादागिरी प्रस्तुत गर्दै आइएमइ ग्रुपले आइएमइ पेको लोगोमा गैरकानुनी ट्रेडमार्क प्रस्तुत गरेको छ । अझ आइएमइ पेमा मात्र कहाँ हो र ? कम्पनीले आइएमइ पे वालेटको लोगोमा पनि यस्तै गैरकानुनी ट्रेडमार्क दावी गरेको छ ।
‘गल्ती’ होइन ‘बलमिच्याई’
यसो त कम्पनीको यो गल्ती वा थाहा नभएर गरेको गल्ती पनि होइन । यो त सरासर बलमिच्याइ हो । आइएमइ ग्रुपकै अर्को कम्पनी आइएमइ जनरल इन्सुरेन्स कम्पनी लिमिटेडले यस्तै गैरकानुनी काम गरेको खबर अर्थ सरोकार डटकमले ब्रेक गरेपछि कम्पनीले उक्त काम सच्याएको थियो । त्यतिबेला नै कम्पनीले अन्य लोगोमा प्रस्तुत भएका गैरकानुनी ट्रेडमार्क चिन्ह हटाउने अपेक्षा सबैको थियो । तर ‘आइएमइ ग्रुप कानुन भन्दा माथि छ’ भन्ने शैलीमा कम्पनीले यस्तो दादागिरी देखाएको हो । स्रोतका अनुसार कम्पनीका ‘टाउके’हरुले ‘म मिलाउँला, सबै तिर गएको लोगो परिवर्तन नगर्नू’ भन्ने ‘ आदेश दिएपछी आइएमइ पेले आफ्नो लोगोमा रहेको गैरकानुनी चिन्ह यथावत राखेको थियो ।
तर यसअघि पनि आइएमइ जनरल इन्सुरेन्सले गरेको गैरकानुनी काम विरुद्ध विभागले खास कारवाही प्रक्रिया अगाडी बढाउन सकेन । कम्पनीले झारा टार्ने काम मात्र गर्यो । अहिले पनि काठमाडौँका विभिन्न ठाउँहरुमा कम्पनीले गैरकानुनी लोगो सहितको ब्यानर झुन्ड्याएको छ । गैरकानुनी लोगो सहितका होर्डिङ बोर्डहरु ठाउँ ठाउँमा राखिएका छन् । तर कम्पनीले यसमा खास वास्ता गरेको छैन । वास्ता गरेको छैन भन्दापनि नेपालको कानुनको धज्जी उडाएर विधिको शासनभन्दा हामी माथि छौं भन्ने दावी गरिरहेको छ ।
‘यसअघि आइएमइ जनरल इन्सुरेन्स कम्पनीको हकमा पनि तपाईंले यहि प्रश्न सोध्नु भएको थियो । समाचार पनि हाल्नुभयो । विभागमा पनि यसको राम्रै चर्चा भयो । अहिले कम्पनीले अनाधिकृत रुपमा ट्रेडमार्क चिन्ह राखेर नै बोर्डहरु ठाउँ-ठाउँमा राखेको छ । तर हाकिमसापसँग कुरा मिलिसक्यो होला, हामीले के गर्नु सर ?’ उनले अर्थ सरोकार डटकमसँग गुनासो पोखे । ‘त्यसरी लोगो बनाउने बितिकै ® चिन्ह राख्न पाउने भए त हाम्रो के काम छ र ? यहाँ कतिपय कम्पनीहरुले ® चिन्ह नपाएर तनाव भोगिरहेका छन् । कति अदालतीय प्रक्रियामा गएका छन् ।’ अर्थ सरोकार डटकमसँग कुराकानी गर्दै ती कर्मचारीले यसअघि पनि दुखेको पोखेका थिए ।
यसबारे प्रतिक्रिया लिन खोज्दा कम्पनीका सम्बन्धित व्यक्ति हामीसँग सम्पर्कमा आउनै चाहेनन् । आइएमइ जनरल इन्सुरेन्स कम्पनी लिमिटेडको लोगोमा गैरकानुनी चिन्ह राखेर ‘कर्पोरेट अपराध’ गरेको विज्ञापन डिजाइन र रिलिज गर्ने कम्पनीका मालिक फोन स्वीच अफ गरेर बसेका छन् । यता फोन अफ गरेर मिडियालाई झुक्याउने र अर्कोतर्फ भटाभट गैरकानुनी लोगो प्रयोग भएका बोर्डहरु ठाउँ-ठाउँमा झुन्ड्याईएका छन् । सोहि कम्पनीकै मिलेमतोमा आइएमइ पे को काम गर्ने एजेन्सी पनि यस्तै गलत धन्दा गरिरहेको छ । यसो त कम्पनीका हाकिम नै बदमास भएपछी एजेन्सीको यो बाध्यता पनि हो ।
(हामी यस प्रकरणमा निरन्तर फलोअपमा छौं ।)
